Chứng Di tinh, ỉa lỏng, đái són, lưng mỏi, gối đau
BÀI THUỐC HỮU QUY HOÀN: ÔN BỔ THẬN DƯƠNG, BỔ TINH HUYẾT, TRỊ DI TINH, ỈA LỎNG, ĐÁI SÓN, LƯNG MỎI, GỐI ĐAU (GS Hoàng Bảo Châu –Phương thuốc cổ truyền, từ sách Cảnh nhạc toàn thư)
Thành phần: Thục địa 30g, Sơn dược, Sơn thù, Câu kỷ, Lộc giác giao, Thỏ ty tử, Đỗ trọng đều 15g, Đương quy, Nhục quế đều 11g, Phụ tử chế 8 đến 23g. Hoàn mật, 15g/ 1 hoàn, uống sáng và tối mỗi lần 1 hoàn. Hoặc sắc uống.
Chủ trị: Thận dương không đủ, mệnh môn hoả suy. Bệnh lâu năm, khí suy, thần mệt, sợ lạnh, chân tay lạnh, hoặc dương nuy di tinh, hoặc dương suy không có con, hoặc phân không thành khuôn, lỏng, hoặc đái són, hoặc lưng mỏi, gối đau, chi dưới phù.
Phân tích: Quế, Phụ, Lộc giao ôn bổ thận dương, điền tinh bổ tuỷ. Thục, Sơn dược, Sơn thù, Thỏ ty tử tư âm ích thận, dưỡng can, bổ tỳ. Quy bổ huyết, dưỡng can.
Gia giảm:
- Dương suy khí hư thêm Nhân sâm 8-22g;
- Dương hư hoạt tinh, phụ nữ khí hư, ỉa lỏng thêm Phá cố chỉ 11g. Nếu ỉa lỏng do tỳ thận dương hư, thêm Ngũ vị 11g, Nhục đậu khấu 11g;
- Ăn ít hoặc khó tiêu, hoặc nôn, ợ, nuốt chua (tỳ hư hàn), thêm Can khương 11-15g sao vàng;
- Bụng đau không dứt thêm Ngô thù 8g;
- Lưng đau gối mỏi thêm Hồ đào nhục 15g;
- Âm hư dương nuy thêm Ba kích 15g, Nhục thung dung 15g, Thận chó vàng 1-2 quả.
Chú ý: Bài thuốc này là bài Thận khí, bỏ Linh, Tả, Đan, thêm Lộc, Thỏ, Đỗ, Kỷ nên tác dụng chính là bổ ích âm dương của thận, không có tác dụng tả.
Nếu thận dương bất túc có âm thịnh cách dương hoặc chân hàn giả nhiệt rõ thì bỏ Lộc, Thỏ, Quy, thêm Cam thảo (gọi là Hữu quy ẩm).
Hình ảnh vị thuốc Thỏ ty tử