Nguyên nhân và phương pháp chữa các bệnh hệ Thần kinh tâm thần - Y học cổ truyền

🌺Bệnh học nội khoa Y học cổ truyền – Hệ thần kinh tâm thần
ĐẠI CƯƠNG VỀ NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHƯƠNG PHÁP CHỮA BỆNH

Các bệnh thuộc hệ thần kinh tâm thần chia làm 4 loại: (i) Rối loạn thần kinh chức năng; (ii) Rối loạn hoạt động tâm thần; (iii) Rối loạn thần kinh trung ương và (iv) Rối loạn thần kinh ngoại biên.

🥰I/ BỆNH DO RỐI LOẠN THẦN KINH CHỨC NĂNG
Suy nhược thần kinh, Hysteria…là những bệnh nội thương do sang chấn tinh thần (thất tình hay 7 loại tình chí) và sự hoạt động của các tạng tâm, can, tỳ, thận về các mặt tinh, khí, thần, âm, dương bị giảm sút.

1.1 Tâm can khí uất kết

Thường do sang chấn tinh thần, gặp ở bệnh Suy nhược thần kinh, Hysteria…
Triệu chứng: Tinh thần uất ức, hay thở dài, ngực sườn đầy tức, trướng bụng, không muốn ăn…., mạch huyền.
Phương pháp chữa: Sơ can lý khí an thần, sơ can giải uất an thần.
Thuốc: Sài hồ, Hoàng cầm, Thanh bì, Chỉ xác, Táo nhân, Viễn chí…

1.2 Can thận âm hư

1.2.1 Âm hư hoả vượng, âm hư dương xung
Gặp ở bệnh suy nhược thần kinh thể ức chế giảm, hưng phấn tăng.
Triệu chứng: Nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt, ù tai, hay quên, hồi hộp, miệng khô, người hay bừng nóng, táo bón, cáu gắt…., mạch huyền tế sác.
Phương pháp chữa: Tư âm giáng hoả, bình can tiềm dương, an thần.
Thuốc: Thục địa, Quy bản, Miết giáp, Sài hồ, Mẫu lệ, Câu đằng, Táo nhân.
Bài thuốc: Thiên ma câu đằng ẩm, Kỷ cúc địa hoàng hoàn….

1.2.2 Âm hư
Gặp ở bệnh suy nhược thần kinh thể ức chế giảm nhưng hưng phấn không tăng.
Triệu chứng: Đau lưng, ù tai, di tinh, nhức đầu, hồi hộp, ít ngủ.., mạch tế không nhanh.
Phương pháp chữa: Bổ can thận âm (bổ thận âm, bổ can huyết, an thần).
Thuốc: Thục địa, Kỷ tử, Hà thủ ô, Táo nhân, Viễn chí.
Bài thuốc: Lục vị quy thược, Tả quy hoàn

1.3 Thận âm, thận dương hư
Gặp ở bệnh suy nhược thần kinh thể ức chế và hưng phấn đều giảm.
Triệu chứng: Lưng gối mỏi yếu, lưng lạnh, di tinh, liệt dương, ù tai, nước tiểu trong, đi tiểu nhiều lần…., mạch trầm nhược.
Phương pháp chữa: Ôn bổ thận dương, bổ thận âm, an thần.
Thuốc: Thục địa, Kỷ tử, Ba kích, Đỗ trọng, Phụ tử chế, Táo nhân.
Bài thuốc: Bát vị quế phụ (Thận khí hoàn), Hữu quy hoàn.

1.4 Tâm tỳ hư
Gồm các triệu chứng của tỳ hư (ăn kém, sút cân, mệt mỏi…), của tâm huyết hư (mất ngủ, hồi hộp) gặp ở bệnh suy nhược thần kinh, suy nhược cơ thể.
Phương pháp chữa, bài thuốc đã nêu ở các phần các bệnh thuộc hệ tuần hoàn.

🥰2. BỆNH DO RỐI LOẠN HOẠT ĐỘNG TÂM THẦN

Gặp ở bệnh tâm thần phân lập.

Nguyên nhân do sang chấn tinh thần, di truyền. Các tạng tâm, can, thận bị giảm sút, gây ra đàm trọc che lấp tâm khiếu.

Trên lâm sàng, cơ chế sinh bệnh do đàm hoả khá nhiều, gây các bệnh khác nhau: đàm khí uất gây trầm cảm, đàm hoả nghịch gây hưng phấn.

Nếu đàm khí uất kết thì phải lý khí giải uất, hoá đàm khai khiếu. Dùng các vị thuốc trừ đàm như Bán hạ, Nam tinh, Trần bì, Trúc nhự phối hợp với thuốc lý khí giải uất như Chỉ xác, Ô dược, Hương phụ, Uất kim. Bài thuốc hay dùng là Ôn đởm thang, Thuận khí đạo đàm thang.

Nếu đàm hoả nghịch phải tả hoả thông đàm, trấn tâm, tả can. Dùng các vị thuốc thanh can hoả như: Chi tử, Chân châu mẫu, Thần sa, thông đàm như Bán hạ, Xương bồ…

🥰3. BỆNH DO RỐI LOẠN THẦN KINH TRUNG ƯƠNG

Gây ra các chứng động kinh, liệt, tai biến mạch máu não.

Nguyên nhân do các tạng tâm, tỳ, thận bị giảm sút sinh ra đàm và gây rối loạn hoạt động về các mặt khí, huyết, âm, dương.

Căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh, cần dùng các phương pháp bổ thận, tỳ, tâm, can huyết kết hợp với các thuốc chữa các chứng phát sinh ra như thuốc hành khí, hoạt huyết, trừ phong, trừ đàm, tả hoả để chữa bệnh.

🥰4. BỆNH TẠI CÁC DÂY THẦN KINH NGOẠI BIÊN

Các tà khí như phong, hàn, thấp, nhiệt xâm phạm vào mà gây ra bệnh. Tuỳ nguyên nhân mà đề ra phương pháp chữa: do phong hàn thì khu phong tán hán, phong nhiệt thì khu phong thanh nhiệt hoặc phát tán phong nhiệt, phong thấp thì khu phong trừ thấp….

Tuỳ vị trí dây thần kinh có bệnh mà thêm thuốc thích hợp. Đau vai gáy, đau cánh tay thì thêm thuốc chữa về khí (hành khí, bổ khí); đau thắt lưng, chi dưới thêm bổ can thận, đau liên sườn thêm sơ can lý khí. Sự phối hợp này tạo thành các bài thuốc khác nhau: Quyên tý thang, Độc hoạt ký sinh thang, Bổ thận thang….

Tà khí xâm nhập vào kinh lạc, gân xương hay hiện tượng khí trệ, huyết ứ, nên phải dùng các thuốc thông kinh hoạt lạc: Tang chi, Tế tân, Uy linh tiên, Đan sâm…, các thuốc hành khí: Chỉ xác, Trần bì, Hậu phác, các thuốc hoạt huyết: Đan sâm, Ngưu tất, Xuyên khung…
Các bệnh đau dây thần kinh hay gây ra rối loạn về dinh dưỡng, cảm giác…như teo cơ, tê bì, phải dùng thuốc bổ khí, bổ huyết giúp cho tỳ khí nuôi dưỡng cơ, can huyết nuôi dưỡng cân….

#hệ_thần_kinh_tâm_thần
#rối_loạn_thần_kinh_chức_năng
#rối_loạn_thần_kinh_trung_ương
#rối_loạn_thần_kinh_ngoại_biên
#rối_loạn_hoạt_động_tâm_thần
#đông_y_hải_phòng
#thuốc_bắc_hải_phòng
#thuốc_nam_hải_phòng
#đông_y_gia_truyền_an_khang_đường

https://phuongthuoccotruyen.com