Viêm ruột cấp

🌺RUỘT VIÊM CẤP (Tiêu chẩy, trướng bụng, đau rốn, kém ăn, tức ngực)
Bệnh án điển hình ở Trung Quốc – Hệ tiêu hoá


Biện chứng đông y: Tỳ hư thấp khốn, vận hoá thất thường.

🥰Pháp điều trị: Vận Tỳ hoá thấp

Phương thuốc: Vị linh thang và Tam nhân thang gia giảm
Phục linh 15g, Trư linh 9g, Thương truật 9g, Hậu phác 9g, Trạch tả 9g, Quế chi 3g, Cam thảo 6g, Dĩ mễ 9g, Hạnh nhân 9g, Thông thảo 3g, Bạch khấu nhân 6g, Hoạt thạch 9g, Sinh khương 6g.
Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

🥰Hiệu quả lâm sàng:

Từ XX, nam, 45 tuổi, cán bộ. Khám ngày 7/7/1973. Trước đây bệnh nhân đã bị tức ngực, thở ngắn, có lúc đau vùng ngực. Kiểm tra điện tâm đồ không thấy có thay đổi rõ rệt.

Ngày 5/7, đột nhiên bị tiêu chẩy, phân ra như nước, một ngày hơn 20 lần. Đã khám và cho uống rượu thuốc opi, còn cho dùng các vị thuốc như Ô mai, Ngũ bội tử, Mẫu lệ để thu sáp, bên ngoài dùng Cao khổ sâm đắp lên rốn đẻ cầm tiêu chẩy. Sau khi dùng thuốc, số lần đi lỏng giảm bớt, chỉ còn 6-7 lần, nhưng vẫn thấy mạch nhu hoãn, rêu lưỡi trắng bẩn, chất lưỡi nhạt.

Tổng hợp tứ chẩn, thấy đây là bệnh phát sinh giữa mùa hè, thử thấp làm tổn thương đến Tỳ Vị. Tỳ Vị bị thấp bao vây, vận hoá mất bình thường, thử thấp chẩy xuống dưới gây trướng bụng, đau rốn, kém ăn và tức ngực. Tỳ chủ tay chân, vì vậy thấy tay chân mỏi mệt. Rêu lưỡi trắng bẩn, mạch nhu hoãn là triệu chứng thấp nặng. Lưỡi nhạt mà mạch hư là triệu chứng của Tỳ hư. Tát cả các chứng trên rõ ràng là Tỳ hư, Tỳ thấp bao vây. Vì dùng rượu thuốc opi và thuốc thu sáp cho nên vẫn trướng bụng, đau bụng. dùng bài thuốc vận Tỳ hoá thấp.

Cho uống Vị linh thang và Tam nhân thang gia giảm. Uống 9 thang, thấy giảm hẳn đau, trướng bụng, chỉ còn đi ngoài 1-2 lần mỗi ngày, ăn uống khá hơn, nhưng đại tiện chưa thành khuôn.
Khám thấy mạch trầm, tế, vô lực, chất lưỡi nhạt, rêu mỏng trắng. Có thể thấy thử thấp đã mất được phần lớn, cần trợ giúp cho Tỳ dương đang bị giam hãm. Dùng phương pháp kiện Tỳ, khứ thấp, tiêu trướng. Cho uống bài trên, có gia giảm như sau: Bạch sâm 9g, Tiêu truật 9g, Phục linh 9g, Cam thảo 6g, Quảng mộc hương 6g, Trần bì 9g, Dĩ mễ 15g, Quế chi 3g, Tam tiên thán (tức Sơn tra, Mạch nha, Thần khúc) 15g, Hậu phác 6g. Uống 2 thang đã thấy bệnh yên, tinh thần tỉnh táo, ăn uống tốt, chỉ còn mệt mỏi, biểu hư, tự ra mồ hôi.

Lại cho uống tiếp 3 thang nữa, bệnh khỏi hẳn.

Nhận xét:

Trường hợp viêm ruột cấp tính này chủ yếu biểu hiện đại tiện lỏng như nước. Đông y cho rằng, thử tháo, bạo tả, vừa là thực, vừa là nhiệt, nên xử lý bằng cách sơ lợi. Tiêu lỏng lâu ngày thiên về hư hàn, phải cố sáp. Trường hợp này là bạo tả rõ ràng, cho lầm thuốc cố sáp, càng uống, bệnh càng nặng. Cần phải thận trọng biện chứng cho đúng, luận trị mới đúng.

(Theo Tôn Duẫn Trung, tỉnh Liêu Ninh).

#tiêu_chẩy #kém_ăn
#tức_ngực #trướng_bụng
#đông_y_hải_phòng
#thuốc_bắc_hải_phòng
#thuốc_nam_hải_phòng
#đông_y_gia_truyền_lộc_khang_đường