Xuất huyết dưới màng nhện

XUẤT HUYẾT DƯỚI MÀNG NHỆN (Hôn mê, nôn mửa)
Bệnh án điển hình ở Trung Quốc – Hệ Thần kinh

Biện chứng đông y: Ứ huyết nội trở, uất lâu sinh nhiệt, nhiệt làm tổn thương kinh mạch, huyết không đi đúng đường tràn ra mà thành bệnh.

🤣Pháp điều trị: Hành khí hoạt huyết, khứ ứ sinh tân.

Phương thuốc: Huyết phủ trục ứ thang
Thành phần:
Đương quy 9g, Sinh địa hoàng 15g, Đào nhân 15g, Hồng hoa 9g, Chỉ thực 9g, Xích thược 15g, Sài hồ 6g, Cam thảo 3g, Cát cánh 4,5g, Xuyên khung 4,5g, Ngưu tất 9g. (Theo tôi, chỉ nên dùng Hồng hoa 2g)
Sắc uống mỗi ngày một thang.

🤣Hiệu quả lâm sàng:

Triệu XX, nữ, 11 tuổi. Vào viện 10/11/1973.
Giữa trưa hôm đó, bệnh nhi muốn ra ngoài chơi, đột nhiên hôn mê, ngã lăn ra đất, nôn mửa, vội vàng đưa đến bệnh viện cấp cứu.
Khám thấy thân nhiệt 36,7 độ C, mạch 98 lần/phút, huyết áp 110/60mmHg. Bạch cầu 32.400/mm3, đang trong trạng thái hôn mê, sắc mặt trắng bệch, phản xạ với ánh sáng chậm, cổ cứng, chân tay lạnh, tim, phổi, gan, lách bình thường. Cho tiêm Penicilin, Gentamicin và truyền dịch.

Ngày thứ ba sau khi vào viện, bệnh vẫn chưa đỡ, vẫn ở trạngt hái nửa hôn mê, thân nhiệt 38,3 độ C, đồng tử bên phải to hơn bên trái, phản xạ với ánh sáng chậm, rãnh mũi mép phía bên phải nông, cổ cứng rõ rệt, dấu hiệu Kerning và Brudzinskin đều dương tính, phía bên phải rõ rệt.

Sau khi vào viện 4 ngày, tiến hành chọc ống sống. Dịch não tuỷ có máu, phần trên trong, có mầu vàng nhạt. Chẩn đoán lâm sàng là xuất huyết dưới màng nhện.

Đông y nhận định là chủ yếu ứ huyết nội trở, tràn ra thành bệnh, cần phải hành khí hoạt huyết, khứ ứ sinh tân.

Cho dùng Huyết phủ trục ứ thang. Dùng thêm thuốc trấn tĩnh Aminazin, Luminal. Uống được 10 thang, đau đầu giảm nhiều, các triệu chứng kích thích màng não đã hết, tinh thần khá lên. Xét nghiệm dịch não tuỷ, các chỉ tiêu đều trở lại bình thường. Tiếp tục chăm sóc, tình trạng ổn định, bệnh khỏi. Ngày 17/12/1973 ra viện.

🤣Nhận xét:

Bài thuốc Huyết phủ trục ứ thang lấy từ sách Y lâm cải thác, có tác dụng hoạt huyết hoá ứ, chủ trị ứ huyết ngưng trệ, kiêm Can khí uất trệ, có các triệu chứng như đau ngực, đâu đầu, đau hông sườn, mất ngủ, tim đập hồi hộp, hay tức giận.

Trong y văn ghi lại không ít người dùng bài này trị đau thắt ngực, các di chứng sau chấn thương sọ não đều có kết quả tốt.

Trong điều trị xuất huyết dưới màng nhện, đã quan sát kết quả nhiều năm, đều có khả quan. Từ thực tế đó nhận thấy rằng nếu bệnh ở giai đoạn đầu, thoạt tiên nên dùng Tê giác địa hoàng thang gia giảm để lương huyết cầm máu, cho bệnh tình ổn định, lại dùng Huyết phủ trục ứ thang, kết quả sẽ lý tưởng.

(Theo Ngô Nguyên Trọng, tỉnh Hồ Nam).