.png)
Bệnh Nội kho Y học hiện đại - Hệ Nội tiết
TIỂU ĐƯỜNG
1/ ĐỊNH NGHĨA
Tiểu đường là bệnh mạn tính do rối loạn chuyển hóa chất Glucid dẫn đến lượng đường (Glucose) trong máu luôn cao. Đường máu cao quá ngưỡng sẽ gây ra đường niệu (đái ra dưỡng chất) và gây nhiều biến chứng.
2/ NGUYÊN NHÂN
Điều chỉnh đường huyết là vai trò của các tuyến nội tiết: Tuyến Tụy, Tuyến Yên, Tuyến Thượng thận, Tuyến giáp. Các tuyến này không đảm đương được sự cân bằng và gây bệnh.
Có 2 loại nguyên nhân:
-
- nhân ngoài Tụy gồm: (i) Cường tuyến yên; (ii) Cường vỏ Thượng thận; (iii) Cường tuyến Giáp;
-
- nhân Tụy: Các yếu tố thuận lợi gây bệnh là: (i) Yếu tố gia đình; (ii) Người béo; (iii) Tuổi cao; (iv) Ít hoạt động về thể lực; (v) Thường xuyên sử dụng các thuốc đào thải muối (Hypothiazit, Novurit).
3/ TRIỆU CHỨNG
a/ Triệu chứng toàn thân: gầy và mệt mỏi;
b/ Triệu chứng chức năng: (i) Đái nhiều: ≥ 5-6 lít/ngày; (ii) Uống nhiều; (iii) Ăn nhiều;
c/ Triệu chứng thực thể:
` Biểu hiện bằng các biến chứng của bệnh tiểu đường:
* Mạn tính
- Ngoài da: lở, ngứa, mụn nhọt…
- Mắt: mờ, đục nhân mắt, bệnh võng mạc;
- Răng: lung lay, dễ rụng, viêm mủ quanh chân răng;
- Lao phổi, áp xe phổi;
- Tăng huyết áp;
- Cơn đau ngực, nhồi máu cơ tim;
- Viêm đa dây thần kinh ngoại biên.
*Cấp tính
Hôn mê do nhiễm toan hoặc do tăng thẩm thấu
` d/ Triệu chứng cận lâm sàng:
- Đường máu lúc đói tăng trên 135 mg%.
- Urê và Creatinin máu tăng (suy thận)
- Nước tiểu có Glucose (+), lượng Glucose ≥ 40-59g/lít hoặc cao hơn nữa.
4/ TIẾN TRIỂN – BIẾN CHỨNG
Là một bệnh mạn tính, luôn bị đe doạ bởi các biến chứng đã nói ở trên. Hôn mê đái đường là biến chứng nặng nhất dễ gây tử vong. Tiên lượng bệnh phụ thuộc vào công tác chăm sóc, theo dõi và điều trị về thuốc cũng như chế độ ăn.
5/ ĐIỀU TRỊ
5.1. Chế độ nghỉ ngơi và ăn uống:
- Nghỉ ngơi hoàn toàn trong giai đoạn cấp. Giai đoạn ổn định, làm việc bình thường, tránh lao động quá sức.
- Ăn: Hạn chế chất Glucid nhưng vẫn phải bảo đảm số Calo (2000 Calo/ngày). Ăn tăng Protid thực vật và nhiều Vitamin.
5.2. Thuốc:
Tùy theo loại đái tháo đường mà dùng Insulin hoặc viên hạ đường huyết.
- Insulin: Gồm loại nhanh và chậm.
- Viên hạ đường máu: Sunfamid (Daonil, Diamicron); Biguarid.
