Chứng Thuỷ suy, táo bón
Bài thuốc TƯ THUỶ NHUẬN TÁO PHƯƠNG (Hải thượng Lãn Ông – Hiệu phỏng tân phương)
Thành phần: Thục địa 75g, Thiên môn 22g, Mạch môn 22g, Sữa người 1 bát to, Đại phụ tử 8g, Ngũ vị tử 20 hột. Khi sắp sắc thuốc xong, cho sữa vào. Theo tôi, nếu không có sữa người thì dùng sữa bột, loại tốt.
Chủ trị: Thuỷ suy, tinh kiệt, âm hư huyết kém. Trong ngực khó chịu, đau khan từ cổ họng, đến hậu môn hoặc trường vị đau như cắt, hoặc đại tràng mất huyết táo bón, hoặc tân dịch khô táo bón, hoặc thương hàn nóng hầm, thuỷ suy huyết ráo, phát tán nhiều lần mồ hôi không ra.
Phân tích: Thục địa bổ tinh huyết, chân âm, Thiên môn giúp chân thuỷ, nhuận ngũ tạng, tư thận, dưỡng phế. Mạch môn nhuận kim thêm huyết, liễm phế, mạnh thận. Sữa bổ ngũ tạng, nhuận tràng vị, tư âm. Phụ tử tán âm thấp, âm hàn, bổ huyết mạch, thông cái trì trệ.
Gia giảm:
- Phiền nóng, thêm Quy giao;
- Không ngủ, thêm Táo nhân;
- Đại tiện bí, thêm Đương quy, Nhục thung dung;
- Nhiệt uất, bụng đầy thêm Ngưu tất;
- Mình nóng mồ hôi nhiều thêm A giao;
- Mình lạnh, tự đổ mồ hôi, thêm Nhân sâm, Bạch truật, Hoàng kỳ, bỏ Thiên môn, Sữa.
Hình ảnh vị thuốc Thiên môn