1, Bài thuốc: Tang cúc ẩm
2, Thành phần:
Tang diệp 10g, Cúc hoa 4g, Bạc hà 4g, Hạnh nhân 8g, Cát cánh 8g, Liên
kiều 6g, Cam thảo 4g, Lô căn 10g (Khi dùng thuốc xông có thể tăng Tang diệp lên
20g, Bạc hà 10g, giảm Cát cánh còn 4g, Liên kiều còn 3g, Hạnh nhân còn 4g, Cam thảo còn 3g, gia Bồ công anh 4g).
3, Công dụng:
Giải biểu, thanh nhiệt, tuyên phế
4, Cách dùng:
Cho khoảng 1 lít nước, nấu khoảng 10 phút
- Cách 1: Xông phòng: Mở nồi nước xông, đóng cửa phòng khoảng 20-30 phút (Có thể để trên bếp đun nhỏ lửa, hé vung nồi)
- Cách 2: Xông mặt: Để nồi nước xông trên bàn, hé vung, trùm kín mặt. Xông khoảng 10 phút.
Lưu ý:
- Không xông trong phòng có trẻ sơ sinh.
- Không xông mặt cho người yếu, người tự ra mồ hôi
- Không dùng khi cảm lạnh hoặc có triệu chứng lạnh như người lạnh, đau bụng, đi ngoài…
5, Phân tích bài thuốc
Tang diệp, cúc hoa vị ngọt, tính mát có tác dụng sơ tán phong nhiệt, thanh nhiệt ở phế là Quân; Bạc hà giúp Tang diệp, Cúc hoa sơ tán phong nhiệt; Hạnh nhân, Cát cánh chữa ho, thông phế khí là Thần; Liên kiều, Bồ công anh đắng lạnh thanh nhiệt giải độc; Lô căn ngọt lạnh hạ sốt sinh tân dịch, chí khát là Tá; Cam thảo điều hoà các vị thuốc cùng Cát cánh chữa đau họng là Sứ.
6, Lý do lựa chọn bài thuốc xông
- Tang cúc ẩm là bài thuốc cổ phương để điều trị chứng cảm mạo phong nhiệt.
- Theo hướng dẫn của Bộ Y tế tại Văn bản số 4539 ngày 25/09/2021, xông lá có tinh dầu là một phương pháp bổ trợ điều trị bệnh Covid; Cũng theo hướng dẫn này, Tang cúc ẩn là bài thuốc chữa Covid thể thấp nhiệt.
- Theo y học cổ truyền, bệnh truyền nhiễm đường hô hấp (Cúm, Covid….) là chứng ôn dịch.
- Thiền sư Đại danh y Tuệ Tĩnh đã viết trong sách Nam dược thần hiệu: “Ôn dịch là một chứng bệnh có tính truyền nhiễm. Sinh bệnh thì mặt đỏ, tắc họng, lưỡi khô, họng rát, lạnh nhiều, nóng dữ, đờm nhiều. Các chứng trạng của bệnh dịch là đều thấy nóng dữ dội, chớ nên dùng thuốc nóng mà tăng thêm bệnh.”
- Bài thuốc Tang cúc ẩn gồm các vị thuốc mát, phù hợp để phòng chống bệnh ôn dịch.
- “Xuân biến ôn, hạ đầu trị nhiệt”. Khí hậu mùa xuân trở nên ẩm và ấm áp là cơ hội để phát triển bệnh ôn dịch. Bài thuốc này thanh nhiệt giải độc nên rất phù hợp với thời tiết mùa xuân, hè.
- Thực tế tôi đã dùng bài thuốc này để xông mặt trị chứng cảm mạo phong nhiệt, chứng ho, nhiều đờm,… rất hiệu quả.
7. Ưu điểm vượt trội của bài thuốc này
Phương pháp xông bằng tinh dầu có tác dụng chủ yếu là đuổi tà khí, sát khuẩn nhưng nếu dùng nhiều có thể gây cảm giác khó thở và làm khô ráo tân dịch.
Bài thuốc Tang cúc ấm vừa có tác dụng xua đuổi tà khí, sát khuẩn, vừa thanh nhiệt, giải độc, vừa trị ho, trừ đờm, thông hầu họng, thông phế khí và có thêm tác dụng sinh tân dịch, lại có hương vị dễ chịu, đảm bảo tính toàn diện để phòng chống ôn dịch.