.png)
PHƯƠNG THUỐC THANH NHIỆT Ở ĐẠI TRƯỜNG
1/ CHỨNG LỴ. ĐAU BỤNG, PHÂN CÓ MÁU MỦ, MÓT RẶN
Bài thuốc: THHƯỢC DƯỢC THANG (Sách Bảo mệnh tập)
Thành phần: Thược dược 1 lạng, Tân lang 0,2 lạng, Cam thảo sao 0,2 lạng, Hoàng cầm 0,5 lạng, Hoàng liên 0,5 lạng, Đương quy 0,5 lạng, Mộc thông 0,2 lạng, Đại hoàng 0,3 lạng, Quan quế 0,25 lạng
Cách dùng: Tán nhỏ, mỗi lần dùng 0,5 lạng sắcvới nước 2 bát còn 1 bát, uống thuốc còn ấm sau khi ăn.
Công dụng: Điều hoà khí huyết, thanh nhiệt giải độc.
Chủ trị: Lỵ do thấp nhiệt. Đau bụng, phân có máu mủ, mót rặn, hậu môn nóng rát, nước tiểu ít và đỏ, rêu lưỡi vàng cáu.
Phân tích: Trọng dụng Thược dược, phối hợp với Quy để điều hoà dinh huyết. phối với Cam thảo để hoãn cấp chỉ thống. Hoàng liên, Hoàng cầm (khổ hàn) để táo thấp nhằm giải nhiệt độc ở đại trường. Đại hoàng (khổ hàn) phối với Mộc hương, Tân lang để hành khí đạo trệ (thông nhân thông dụng). Quan quế phối với thuốc khổ hàn để ngăn khổ hàn làm tổn thương dương khí, làm băng lạnh thấp nhiệt phục ở trong, phối với thuốc hoà huyết để tăng tác dụng hành huyết, hành huyết thì máu mủ tự hết, lý khí thì mót rặn tự tiêu. Vì vậy, đặc điểm của phương thuốc này là chữa cả khí và huyết kiêm ‘thông nhân thông dụng”, dùng cả thuốc hàn và thuốc nhiệt, thiên về dùng hàn chân nhiệt, thường dùng chữa lỵ trực trùng, lỵ amip, viêm ruột cấp.
