HỘI CHỨNG TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI
I/ ĐẠI CƯƠNG
Khi không khí tràn vào ổ màng phổi thì lá thành và lá tạng sẽ tách ra, tạo lên một khoảng chứa khí, gọi là hiện tượng tràn khí màng phổi.
II/ TRIỆU CHỨNG (Hội chứng tràn khí màng phổi toàn bộ điển hình)
II.1/ Triệu chứng chức năng
- Đau nhói ở ngực: người bệnh đột nhiên đau nhói ở ngực, đau như xé phổi, có thể gây sốc, tái xanh người, gây vã mồ hôi, mạch đập nhanh, huyết áp hạ.
- Khó thở xảy ra ngay sau khi bệnh đau nhói ở ngực, khó thở rất nhiều, người bệnh thường ở trong bệnh cảnh sốc.
Những triệu chứng sốc này cũng biến dần đi cùng các triệu chứng chức năng kể trên, đau giảm đi, khu trú ở vùng xương bả vai hay dưới núm vú.
- Có thể ho khan.
II.2/ Triệu chứng thực thể
Triệu chứng thực thể rất phong phú
- Nhìn nửa ngực: Bị tràn khí thì lồng ngực bất động, khoảng liên sườn giãn ra, ngực bên đó cũng phình ra;
- Sờ: Rung thanh mất;
- Gõ: Tiếng vang trống, một dấu hiệu điển hình của tràn khí màng phổi;
- Nghe: Triệu chứng điển hình là mất tiếng rì rào phế nang.
Ba triệu chứng: Rung thanh mất, Rì rào phế nang mất, Tiếng gõ vang trống (tam chứng Galliard).
Đôi khi ta còn thấy được một tiếng thổi vò. Ngoài ra còn một số triệu chứng khác: do sự thay đổi vị trí của các cơ quan. Mất tiếng gõ đục vùng gan trong triệu chứng tràn khí màng phổi phải, mất tiếng đục vùng tim vì tim bị đẩy sang phải trong trường hợp tràn khí màng phổi trái.
II.3 Triệu chứng cận lâm sàng
- Phổi quá sáng bên có bệnh;
- Khoảng liên sườn giãn, chiều các xương sườn bè ngang ra;
- Phổi bị co lại thành một cục xẹp xuống sát rốn phổi;
- Cơ hoành không di động và bị đẩy xuống, trung thất bị đẩy sang bên lành.
III/ NGUYÊN NHÂN
- Do lao: phần lớn (60%) tràn khí màng phổi tự phát là do lao;
- Không rõ nguyên nhân: thường xẩy ra ở người trẻ, khoẻ mạnh. Tràn khí một bên ổ màng phổi không tiến triển thành một tràn dịch, hay tái phát. Người ta cho rằng có thể là do kén hơi ở phổi vỡ ra;
- Các bệnh khác ở phổi, không phải lao: Áp xe phổi vỡ ra ở màng phổi, ho gà…